کتاب وحی در قرآن

پژوهش حاضر در پنج فصل به بررسی موضوع "وحی" با محوریت قرآن اختصاص دارد؛ در فصل اول، ضمن بررسی لغوی واژه‌ی وحی و کاربرد آن در قرآن، آیاتی فراهم آمده است که بیانگر خصوصیات وحی و نیز اصولی است که مرز وحی الهی را با پاره‌ای از مکاشفات و تجربه‌های شخصی مشخص می‌کند. در این ویژگی‌ها تاکید بر این است که وحی یک ارتباط درونی است ولی مبدا آن، فقط عالم غیب و الوهیت است. در فصل دوم اقسام وحی، انواع وساطت فرشته، و تمثیل فرشتگان بررسی شده و تحلیل حکمای اسلامی در این زمینه مطرح گردیده است. هم‌چنین این مطلب تبیین شده که ارتباط غیبی به پیامبران اختصاص ندارد بلکه اولیا و حجت‌های الهی نیز با فرشتگان و عالم غیب مرتبط‌اند. در ادامه تفاوت‌ میان الهام و وحی بازگو گردیده است. در فصل سوم با بهره‌گیری از خصوصیات وحی از منظر قرآن، به بررسی ادعای کسانی پرداخته شده که وحی را مساوی با تجربه و مکاشفه و قابل تعمیم به دیگران می‌دانند. در فصل چهارم دو هدف دنبال شده است: یکی روشن ساختن این مطلب که آن چه را پیامبر (ص) به منزله‌ی وحی عرضه کرده فقط دریافت الهی و آموزه‌های ملکوتی است که از عالم الوهیت و لوح محفوظ تنزیل پیدا کرده است نه مجموعه‌ای از ارتباطات غیبی و تجربه‌های شخصی پیامبر (ص) که به تدریج در ارتباط با تحولات اجتماعی تکامل پیدا کرده باشد. هدف دیگر پاسخ به این پرسش است که آن چه را پیامبر (ص) عرضه داشته آیا محتوا و قالب، هر دو وحی است یا فقط محتوا جنبه‌ی الهی دارد و قالب (زبان) آن بشری است. طی این پرسش به تفاوت وحی قرآن و وحی قدسی پرداخته شده است. فصل پنجم، سیری است در آیاتی که بیان‌گر موضع‌گیری و شبهه‌های مخالفان وحی است؛ شبهاتی مانند عدم استعداد بشر برای ارتباط با عالم ملکوت، لزوم وساطت فرشته بین خدا و بشر و .... در تبیین این آیات غیر از پاسخ‌گویی به شبهات، علل اصلی این انکار و مخالفت‌ها بررسی و بیان گردیده است که به زعم نگارنده، سرچشمه اصلی آن‌ها را باید در خوی مادی‌گری، لجاجت، تعصب، تقلید، تکبر، و نیز خدانشناسی و ناباوری جهان ابدیت جست‌وجو کرد.